محوطه‌سازی فرآیندی است که جهت طراحی محوطه ساختمان یا ویلا و استفاده از عناصر مختلف مانند گیاهان، استخر و آبنما انجام می‌شود. هدف از انجام این کار ایجاد یک فضای زیبا، کاربردی، امن و هماهنگ با محیط پیرامون است. برای انجام آن هم نیاز به توجه به اصول طراحی محوطه و آشنایی با مهمترین اقدامات آن است. در ادامه به بررسی صفر تا صد اجرای محوطه‌سازی پرداخته و با مهمترین اصول آن آشنا خواهیم شد.
محوطه‌سازی چیست؟
محوطه‌سازی به معنای استفاده از المان‌ها و عناصر مختلف و جایگذاری مناسب آنها در کنار هم است تا فضای خارجی ساختمان یا ویلا زیباتر و کاربردی‌تر شود. این فرآیند چند مرحله‌ای بوده و نیازمند تجربه و تخصص بالا است. در حال حاضر با افزایش زندگی شهرنشینی و دسترسی کمتر افراد به طبیعت، محوطه‌سازی ساختمان‌های مسکونی و اداری بیشتر از قبل مورد توجه قرار گرفته است. با محوطه‌سازی میتوان یک فضای سبز و زیبا را در دسترس افراد قرار داده تا در هر زمان از روز به آن دسترسی داشته باشند.
اهمیت محوطه‌سازی باغ ویلا یا حیاط
محوطه‌سازی از چند جهت حائز اهمیت بوده و دارای مزیت است. از جمله:
- با محوطه‌سازی، یک فضای جدید، سرسبز و زیبا در اختیار ساکنین ساختمان یا ویلا قرار می‌گیرد. افراد میتوانند از این فضا برای دورهمی یا گذراندن اوقات فراغت خود استفاده کنند و کمی از زندگی یکنواخت فاصله بگیرند.
- محوطه‌سازی به افزایش جذابیت و زیبایی ساختمان کمک کرده و ارزش آن را بیشتر می‌کند.
- کاشت گیاهان در محوطه ساختمان به بهبود کیفیت هوای محیط و کاهش آلودگی هوا کمک شایانی می‌کند. گیاهان با تولید اکسیژن و کاهش دی اکسید کربن، فضا را برای زندگی یا کار دلچسب‌تر می‌کنند.
مراحل صفر تا صد محوطه‌سازی
محوطه‌سازی بر اساس سبک مورد نظر، وسعت محیط، سلیقه و نیاز افراد و همچنین بودجه کمی متفاوت است. با این حال برخی امور از مراحل و اقدامات اصلی آن محسوب می‌شود. مهمترین مراحل اجرای لنداسکیپ یا محوطه‌سازی به شرح زیر است:
- تهیه نقشه و جانمایی: یکی از اقدامات و مراحل مهم در محوطه‌سازی، تهیه نقشه است. نقشه‌های دقیق و حرفه‌ای تضمین‌گر زیبایی و کارایی محوطه هستند و از پیچیدگی‌های اجرا و بروز خطا و مشکل جلوگیری می‌کنند. همچنین با تهیه نقشه تمام المان‌ها از جمله گیاهان و سازه‌هایی نظیر آلاچیق در موقعیت درستی قرار گرفته و محوطه‌ای زیبا و کاربردی خلق می‌شود.
- کاشت گیاهان و درختان: انتخاب گل و گیاه و درختان مناسب برای محوطه‌سازی از مهمترین اقدامات محسوب می‌شود. گیاهان باید با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه و نوع خاک انتخاب شوند تا رشد مطلوبی داشته باشند. بعد از انتخاب و خرید گیاهان، نوبت به چیدمان و کاشت آنها بر اساس نقشه موجود می‌رسد. چیدمان گیاهان باید به گونه‌ای انجام شود که زیبایی و کارایی محوطه افزایش یابد و از آن بتوان برای فعالیت‌های مختلف همچون استراحت و بازی به خوبی استفاده کرد.
- کف‌سازی، حصارکشی و دیوارکشی در صورت لزوم: از دیگر مراحل مهم محوطه‌سازی باید به کف‌سازی، حصارکشی و دیوارکشی (در صورت لزوم) اشاره کرد. برای این امور باید از متریال مناسب و مقاومی استفاده کرده تا در معرض عوامل محیطی همچون تابش نور خورشید و بارش باران و برف دچار آسیب نشوند. چوب ترموود، سنگ‌های طبیعی مقاوم و بتن از گزینه‌های رایج برای کف‌سازی محسوب می‌شوند. برای فضاهای سبز هم میتوان از چمن طبیعی و برای مسیرهای عبوری از سنگفرش استفاده کرد.
- نصب سایر المان‌ها: در نهایت میتوان سایر سازه‌ها و المان‌های مورد نظر همچون مبلمان، آلاچیق، آبنما، باربیکیو، مجسمه و غیره را نصب کرد. اقدامات دیگر همچون نصب تاسیسات، سیستم آبیاری و سیستم نورپردازی هم باید در این مرحله صورت بگیرد. از اقدامات مهم در محوطه‌سازی حیاط یا باغ ویلا باید به زهکشی مناسب جهت جلوگیری از جمع شدن آب و برق‌کشی برای روشنایی محیط اشاره کرد.
مهمترین اصول طراحی محوطه‌سازی و عوامل کلیدی آن
برای طراحی محوطه به نکات زیر توجه داشته باشید:
- اولویت‌بندی: در محوطه‌سازی باید موارد اولویت‌دار و مهم را مشخص کرده و اولویت‌بندی را رعایت کرد.
- امنیت: ایمنی محوطه مسئله مهمی بوده و در محوطه‌سازی باید مدنظر قرار بگیرد. برای مثال مسیرهای تردد باید با متریال مناسب ایجاد شوند و از نور کافی برخوردار گردند.
- دسترسی به فضاهای مختلف: در صورتی که محوطه دارای بخش‌های تفکیک شده باشد، مسیرسازی باید به درستی انجام شود تا دسترسی به تمام بخش‌ها راحت صورت بگیرد.
- رنگ‌بندی مناسب: برای محوطه‌سازی باید به سبک معماری ساختمان توجه کرده و از پالت رنگی متناسب با آن استفاده کرد. هر چقدر رنگ‌بندی اجزای محوطه با سبک معماری تناسب بیشتری داشته باشند، زیبایی محوطه بیشتر می‌شود.
- زهکشی مناسب: زهکشی مناسب جهت جلوگیری از تجمع آب و آسیب به گیاهان و زیر ساخت‌ها حائز اهمیت است و باید به شیوه درستی انجام شود.
- ایجاد نقطه کانونی: برای ایجاد فضاهای متنوع و جذاب میتوان از نقطه کانونی در محوطه استفاده کرده و توجه افراد را به آنها جلب کرد.
جمع بندی
در این مطلب به بررسی صفر تا صد اجرای محوطه‌سازی پرداختیم و با مهمترین اصول و نکات آن آشنا شدیم. از آنجایی که محوطه‌سازی فرآیندی تخصصی و نسبتا پیچیده است، برای انجام آن بهتر است از افراد متخصص و حرفه‌ای کمک گرفته شود. طراحان و مجریان مجموعه ارم تهران با تخصص و سابقه بالایی که در این حوزه دارند، محوطه‌سازی ویلا و ساختمان را به بهترین شکل ممکن انجام می‌دهند. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه و یا اطلاع از هزینه محوطه‌سازی، با کارشناسان ارم تهران تماس حاصل فرمایید.
