طراحی و احداث فضای سبز طی چند مرحله صورت میگیرد. هر یک از این مراحل نقش مهمی در ایجاد فضایی سبز زیبا، کاربردی و پایدار دارد. برای همین طراحی و اجرای فضای سبز عمومی، طراحی فضای سبز ویلا، فضای سبز خانه و هر فضای سبز دیگری باید توسط افراد حرفهای و متخصص انجام شود. در این مطلب در خصوص مراحل طراحی و احداث فضای سبز صحبت میکنیم و با نکات اجرایی مهم آن آشنا میشویم.
مراحل اصلی طراحی و اجرای فضای سبز
مهمترین مراحل طراحی و احداث فضای سبز به شرح زیر است:
-
بررسی و ارزیابیهای اولیه
پیش از هر کاری باید در خصوص شرایط اقلیمی منطقه نظیر نوسانات دمایی، میزان بارندگی و رطوبت، میزان تابش نور خورشید و وزش باد تحقیق کرده و اطلاعات لازم را به دست آورد. همچنین در این مرحله باید وضعیت خاک را بررسی کرد و نسبت به منابع آب موجود در منطقه اطلاع کسب کرد.
-
شناسایی نیازها و خواستههای کارفرما
فضای سبز شامل انواع مختلف اعم از عمومی، نیمه عمومی و خصوصی میشود. فضای سبز خصوصی به فضای سبز اجرا شده در ساختمانهای مسکونی و ویلاها گفته میشود. برای اجرای این فضاها باید با مالک ساختمان یا ویلا صحبت کرده و نیازها و خواستههای او یا ساکنین را شناسایی کرد. از آنجایی هم که کاربری فضا (مسکونی، تجاری، تفریحی، عمومی و غیره) در نحوه اجرای فضای سبز تاثیر دارد، کاربری هم باید مشخص گردد.
-
آمادهسازی طرح اولیه (کانسپت)
کانسپت در معماری به ایده اولیه یا فلسفه پشت طرح اشاره دارد. این طرح نسبت به فازهای تحلیلی و مفهومی از جزئیات بیشتری برخوردار است و گیاهان و المانهای فضای سبز با مقیاس مشخصی در آن ترسیم میشوند. در آمادهسازی طرح اولیه باید به سبک طراحی اعم از سنتی، مدرن یا طبیعی توجه کرده و بر اساس آن طرح را آماده کرد. در این طرح فضای نشیمن، مسیرهای تردد، مسیر گلکاری، موقعیت آبنما و سایر موارد نیز به طور دقیق و شفاف مشخص میشوند.
-
طراحی نهایی و آمادهسازی نقشه اصلی
بعد از طرح مقدماتی نوبت به آمادهسازی پلان یا نقشه اصلی میرسد. در این پلان تمام جزئیات به خوبی درج شده و نقشه کاشت گیاهان، نقشه مسیر آبیاری، نقشه نورپردازی، نقشه مسیر تردد و سایر موارد مشخص میگردد. در واقع این طرح همان طرح مقدماتی توسعه و بهبود یافته است و تمام جزئیات فنی در آن لحاظ شده است. این طرح به پیمانکار ارائه میشود تا فرآیند اجرای فضای سبز بر اساس آن انجام شود.
-
برآورد هزینهها و زمان اجرا
برآورد هزینههای لازم برای اجرای فضای سبز باید با دقت بالا انجام شود. در واقع تمام ریزهزینهها باید مشخص شده و قیمت پوشش گیاهی و المانهای مدنظر لحاظ شود. در صورتی که بودجه قابل توجهی برای کار در نظر گرفته شود، نتیجه حاصل رضایتبخشتر میشود.
-
احداث و اجرای فضای سبز
با آمادهسازی طرح و پلان اصلی و مشخص شدن بودجه مورد نیاز میتوان فرآیند اجرای فضای سبز را آغاز کرد. برای این کار هم اقداماتی نظیر آمادهسازی سطح زمین (تسطیح، خاکبرداری و خاکریزی)، اجرای سیستم آبیاری، کاشت گل و گیاه و نصب مبلمان، چراغها، آبنما و هر المان دیگری انجام میشود. در این مرحله عملیات اجرای فضای سبز به پایان میرسد.
-
نگهداری و مدیریت فضای سبز
با اتمام فرآیند طراحی و اجرای فضای سبز، پروژه وارد فاز مدیریت و نگهداری میشود. فضاهای سبز همچون گرین وال و روف گاردن به نگهداری و مراقبت مداوم نیاز دارند. برای همین آبیاری منظم و صحیح، هرس، کوددهی، کنترل آفات و بازبینی تجهیزات باید به صورت مرتب انجام شده و وضعیت فضا ارزیابی گردد.
نکات کلیدی و کاربردی در طراحی و اجرای فضای سبز
- طراحی فضای سبز بدون درک صحیح از اقلیم منطقه، خیلی سریع با شکست مواجه میشود. برای همین بررسیهای مقدماتی بسیار حائز اهمیت است.
- انتخاب گونههای گیاهی بومی و مقاوم، مهمترین اصل در ایجاد فضایی سبز زیبا و پایدار است.
- طراحی و اجرای موفق این فضاها، نیازمند ترکیبی از زیباییشنایی، عملکرد و حفظ منابع است.
- در اجرای فضای سبز بهتر است از سیستم آبیاری هوشمند استفاده شود تا در مصرف آب صرفهجویی گردد. این سیستمها با آبیاری به موقع از خشکیدن گیاهان نیز جلوگیری میکنند.
- نورپردازی مناسب فضای سبز را به یک محیط زنده و کاربردی در شب تبدیل میکند. برای همین انتخاب لوازم روشنایی و موقعیت نصب آنها باید با دقت صورت بگیرد.
- تنوع گیاهان در فضای سبز نه تنها از نظر بصری بلکه از نظر زیست محیطی نیز حائز اهمیت است.
- در اجرای فضای سبز میتوان از المانهای مختلفی استفاده کرد. بهرهگیری از مصالح بومی سازگار، عمر فضا را افزایش میدهد.
- نگهداری منظم و صحیح از فضای سبز، تضمینگر ماندگاری و دوام آن است. برای همین باید به این کار اهمیت زیادی داده شود. در صورتی که زمان کافی برای نگهداری و رسیدگی به فضای سبز وجود نداشته باشد، بهتر است از گونههای گیاهی مقاوم به کم آبی و خشکی استفاده شود. درختهای کوتاهتر هم انتخاب بهتری نسبت به درختهای بزرگ هستند. چرا که به هرس کمتری نیاز دارند.
جمع بندی
در این مطلب به بررسی مراحل طراحی و احداث فضای سبز پرداختیم. این فرآیند نیازمند برنامهریزی دقیق بوده و به نقشه و طرح با جزئیات بالا نیاز دارد. برای همین جهت اجرای فضای سبز در ساختمان مسکونی، اداری، ویلا و هر موقعیت دیگری از افراد حرفهای در این حوزه کمک بگیرید. طراحان و مجریان مجموعه ارم تهران، آماده اجرای انواع فضای سبز بر اساس نیاز و بودجه کارفرمایان عزیز میباشند. جهت کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان مجموعه ارم تهران تماس حاصل فرمایید.